Psikoloji ve PDR Bölüm Farkları

Psikoloji Bölümü:

Psikoloji bölümü; insan davranışlarını, zihinsel süreçleri ve duygusal durumları bilimsel olarak inceleyen akademik disiplindir. Psikolojinin amacı; bireylerin nasıl düşündüğünü, hissettiğini, davrandığını anlamak ve açıklamak iken psikoloji eğitiminin amacı; bu süreci anlayan, açıklayan, gerektiğinde iyileştirici müdahalelerde bulunabilen uzmanlar yetiştirmektir. Psikoloji bölümünün birçok alt dalı ve geniş konu yelpazesi vardır. Bireylerin iç ve dış dünyayla olan etkileşimlerini detaylı olarak analiz eder.

Türkiye’de psikoloji eğitimi, 143 üniversitede lisans eğitimi düzeyinde ve Fen-Edebiyat Fakültesi’nde verilmektedir. 4 senelik lisans eğitimini tamamlayan psikoloji bölümü mezunları “Psikolog” unvanını alır

Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR) Bölümü:

PDR; bireylerin sosyal, duygusal, akademik ve kariyer gelişimlerini destekleyen, bu konuda bilgi ve beceri kazandıran eğitim programıdır. PDR eğitimini alan uzmanlar, danışmanlık hizmetlerini bireylerin daha verimli ve sağlıklı bir süreç izlemeleri için sunarlar. PDR bölümünün amacı; bireylerin hayat kalitesini arttırmada destekleyici olmak, duygusal ve sosyal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olmak, akademik ve kariyer hedeflerinde yol gösterici olmaktır. Toplumsal refah için PDR bölümü önemli rol oynamaktadır.

Türkiye’de PDR eğitimi, 94 üniversitede lisans eğitimi düzeyinde ve Eğitim Fakültesi’nde verilmektedir. 4 senelik lisans eğitimini tamamlayan PDR bölümü mezunları ‘Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen’ unvanını alır.

Psikoloji bölümü ve PDR bölümünün farkları, eğitim içerikleri ve eğitimin amaçlarıyla sınırlı değildir. İki ayrı bölümden mezun olan bireylerin görev ve sorumluluklarında, çalışma alanlarında ve mesleki yetkinliklerinde de farklar bulunmaktadır. 

Psikoloji Bölümü Mezunları:

Psikoloji bölümü mezunlarını çok farklı kariyer yolları karşılamaktadır. İsterlerse psikolojinin alt dallarından birinde uzmanlaşmak amacıyla eğitimlerine yüksek lisans/ doktora yaparak devam edebilir, isterlerse sadece “Psikolog” unvanıyla özel sektör veya devlete bağlı kurumlarda çalışabilirler. Her psikolog, kariyerine nasıl devam edeceğini kendi belirlese de mesleki amaçları ortaktır. Bu amaç; bireylerin ruh sağlığını iyileştirerek ve/ veya destekleyerek duygusal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olmak, bireylerle birlikte toplulukların da yaşam kalitesini arttırmaya yardımcı olmak, insan davranışlarına dair bilimsel bilgi üretmek ve tüm bunları profesyonelce, etik standartlara uygun olarak gerçekleştirmektir. 

Psikoloji Bölümü Mezunlarının Çalışma Alanları:

Psikologlar genellikle sağlık, eğitim, akademik, araştırma-geliştirme, danışmanlık merkezleri, rehberlik ve araştırma merkezleri, okullar, rehabilitasyon merkezleri, huzurevleri, özel eğitim merkezleri, hastaneler, hapishaneler, çocuk mahkemeleri gibi alanlarda faaliyet gösteren kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarında çalışabilmektedirler. 

Psikologlar,

     ● Danışanlarının duygusal ve zihinsel durumlarını anlamak için görüşmeler düzenlerler ve bu süreci değerlendirirler. 

• Aldıkları eğitim doğrultusunda, uygulama yetkileri olan testleri uygulayarak sonuçlarını değerlendirirler.
• Eğitimini almış oldukları alanda bireysel, çift ve grup terapileri yaparak danışanların ruh sağlığını destekler ve sorunlarını çözmelerinde uygun müdahale yolunu oluştururlar.
• İnsan davranışları ve zihinsel süreçleriyle ilgili bilimsel araştırmalar yaparlar.
• Uzmanlaştıkları alanlarda eğitimler verebilirler.
• Etik kurallarına uygun çalışırlar. 

Psikologların görev ve sorumlulukları, çalışmayı tercih ettikleri alana göre değişiklik gösterse de ortak paydada yukarıdaki maddelerde buluşurlar.

Psikolojik Danışmalık ve Rehberlik (PDR) Bölümü Mezunları:

PDR bölümü mezunlarının kariyer yolları, psikoloji mezunlarında olduğu gibi çok geniş ve çeşitlidir. Pek çok özel ve devlet kurumlarında çalışma imkanına sahip olan PDR mezunlarının temel amacı; bireylerin eğitim hayatlarında karşılaştıkları zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olmak, bireylerin sağlıklı olarak kendilerini geliştirmelerine ve potansiyellerine ulaşmalarında etkili olmaktır.

Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR) Bölümü Mezunlarının Çalışma Alanları:

Okullar ve eğitim kurumlarında, üniversiteler ve yükseköğretim kurumlarında, özel rehberlik merkezleri ve kariyer danışmanlığı merkezlerinde, sağlık kuruluşlarında, sosyal hizmet kuruluşlarında, ceza infaz kurumlarında, endüstriyel ve kurumsal alanlarda, toplum merkezleri ve sivil toplum kuruluşlarında mesleklerini icra ederler. Klinik psikoloji alanında yüksek lisans yapma şansına da sahip olan PDR mezunları, eğitimlerini tamamladıktan sonra bu alanda da çalışabilirler.

Psikolojik danışman ve rehber öğretmenler,

• Akademik, kişisel, sosyal ve mesleki açıdan öğrenci rehberliği ve danışmanlığı verirler. Öğrencilerin kişisel ve sosyal problemleriyle ilgilenirler, eğitim süreçlerinde destek olarak öğrencilerin çalışma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olurlar.
• Öğrencilerin kariyer planlamalarına yardımcı olarak meslek seçimlerinde yol gösterirler.
• Öğrencilerin psikolojik, duygusal, akademik sorunlarını tespit ederek sorunların üstesinden gelinmesinde yardımcı olurlar.
• Aile ve öğretmenlerle iş birliği içinde eğitim programları hazırlarlar.
• Ölçme ve değerlendirme araçlarıyla öğrencilerin gelişimini izler, raporlar ve belgelerler.

PDR mezunlarının görevleri, genellikle okullarda rehber öğretmen olarak çalışmayı içerse de çalışmayı seçtikleri alana göre şekillenmektedir.

Pek çok farka sahip olan bu iki bölümün ortak yönleri de vardır. Her iki alanın odaklandığı nokta, insan davranışları ve zihinsel sağlıktır. Bireylerin psikosoyal açıdan gelişmesini sağlamak, iki bölümün de amacıdır. Ortak özelliklerin bir diğeri ise her iki bölüm de etik kuralların dışına çıkmadan çalışır. Ortak çalışma alanları olsa da bu iki bölüm esasında birbirinden farklıdır. Psikoloji bölümü ve PDR bölümünün farkları, eğitim veren fakültede başlayarak mesleki görev ve sorumluluklara kadar devam etmektedir. Özetleyecek olursak:

             PDR bölümü; dönemsel, duygusal zorlanmalar yaşayan sağlıklı bireylerde uyum süreçlerini güçlendirmeyi hedefler. PDR mezunları geniş bir örneklem grubuyla çalışır.

             Psikoloji bölümü; psikolojik rahatsızlıklara sahip olan ve tanı alan kişilerle çalışır. Tedavi ve müdahale süreci özel eğitim ve beceri gerektirir. Psikoloji mezunları küçük bir örneklem grubuyla çalışır.

             Bu farklılıkların hepsi iki bölümün mezunlarının kariyerlerinde ve meslek hayatlarında farklı rollere sahip olup farklı alanlarda uzmanlaşmalarını sağlar.